Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka tërhequr kërkesën e saj drejtuar Gjykatës Kushtetuese sa i përket pasojave juridike për moskonstituimin e Kuvendit të Kosovës, brenda afatit tridhjetëditor. Arsye për një gjë të tillë, ajo tha se është caktimi si gjyqtar raportues i Radomir Laban, meqë i njëjti, sipas institucioneve të sigurisë, cenon sigurinë kombëtare, raporton KosovaPress.
Ajo tha se ky veprim ka qenë i domosdoshëm për mbrojtjen e rendit kushtetues të vendit, derisa u shpreh e habitur se pse i njëjti është caktuar gjyqtar raportues, meqë Kushtetuesja ka pasur informacionet për veprimtarinë e Laban.
Presidentja Osmani më 22 korrik i është drejtuar Kushtetues në lidhje me pasojat juridike nëse nuk konstituohet Kuvendi i Kosovës në afatin tridhjetëditor, të vendosur nga Kushtetuesja në aktgjykimin e 26 qershorit për zgjedhjen e trupave të legjislativit.
E para e vendit në konferencë për media, të martën, tha se institucionet e sigurisë kanë adresuar informata zyrtare se gjyqtari Radomir Laban në vitet 2018, 2021-2024, është angazhuar në veprimtari kundër rendit kushtetues të Kosovës, por që tha se këto informacione janë të klasifikuara dhe u shpreh e përmbajtur se për çfarë veprimesh bëhet fjalë.
“Sot në përputhje me Ligjin për Gjykatën Kushtetuese, si dhe rregulloren e kësaj gjykate, kam tërhequr kërkesën të paraqitur në gjykatë më 22 korrik 2025. Këtë e kam bërë si reagim të menjëhershëm të informatës tashmë të konfirmuar se si gjyqtar raportues është caktuar Radomir Laban, për veprimtarinë e rrezikshme të të cilit në vitin 2018-2021, 2024, kanë dorëzuar informacione të qarta dhe zyrtare. Sipas këtyre informatave, të cilat në vitet 2021-2024 janë ndarë edhe me Gjykatën Kushtetuese, ky gjyqtar paraqet rrezik për sigurinë kombëtare të Kosovës dhe është i angazhuar në veprimtari kundër rendit kushtetues të Kosovës. Rasti të cilin e kam adresuar në Gjykatën Kushtetuese ka të bëjë me mbrojtjen e rendit kushtetues dhe trajton çështje të tjera siç është funksionimi demokratik i Kosovës dhe formimi i institucioneve pas zgjedhjeve të 9 shkurtit”, theksoi Osmani.
Sipas saj, kryetari i Gjykatës Kushtetuese, Nexhmi Rexhepi, ka diskrecion në vendosjen e gjyqtarit raportues për rastet e caktuara. Sipas saj, për një çështje kaq të rëndësishme siç është mbrojtja e rendit kushtetues të Kosovës dhe sqarimi i pasojave juridike për mungesën e konstituimit të Kuvendit të Kosovës, nuk është dashur të caktohet gjyqtar raportues Radomir Laban.
“Gjyqtari raportues ka rol kyç në pranimin e pranueshmërisë, meritave të kërkesës dhe kërkesës për masë të përkohshme. Me fjalë të tjera, gjyqtari raportues e trason rrugën e një rasti, kjo që ndiqet pastaj nga gjykata thuajse në të gjitha rastet. Në bazë të rregullores, përkundër praktikës për ndarje të balancuar mes gjyqtarëve, kryetari i Gjykatës Kushtetuese ka diskrecion të plotë se cili rast i caktohet cilit gjyqtar. Kërkesa jonë ka të bëjë me çështje thelbësore për rendin kushtetues. Është shqetësuese sesi një gjyqtar për të cilin institucionet e sigurisë zyrtarisht kanë dorëzuar informata se rrezikon shtetin tonë, t’i lihet në dorë të përcaktojë fatin e rendit tonë kushtetues… Caktimi i zotëri Laban si gjyqtar raportues është jo vetëm shqetësues por edhe i rrezikshëm. Mund të merren vendime që mund të krijojnë pasoja të rënda dhe të pakthyeshme jo vetëm për institucionet aktuale, por edhe ato të ardhmen. Kjo cenon besueshmërinë e gjykatës për rastin konkret dhe rrezikon krijimin e një precedenti të rrezikshëm për të ardhmen tonë”, tha ajo.
E pyetur se për çfarë veprimtarie gjyqtari Laban ka cenuar sigurinë kombëtare të Kosovës, ajo tha se këto informata janë të klasifikuara nga institucionet e sigurisë.
“Raportet e vitit 2021 dhe 2024, thuajse ekskluzivisht flasin për veprimtari të tij që ka të bëjë me rrezikimin e rendit kushtetues të Kosovës dhe rrezikimin e sigurisë kombëtare të Kosovës. Po flasim për veprime të tij kundër Kosovës… Nuk mund t’i përmend specifikisht, siç e dini ato raporte e kanë klasifikimin e vet, por ky është vlerësimi i institucioneve të sigurisë”, shtoi ajo.
Ndërkaq, ajo inkurajoi deputetët e Kuvendit që t’i adresohen Gjykatës Kushtetuese mbi kërkesat që ajo edhe ka parashtruar më 22 korrik, në rast që të njëjtat nuk sqarohen në aktgjykimin që pritet të publikohet nga Kushtetuesja deri më 8 gusht për ngërçin në Kuvend.
“Ka gjasa se shumë çështje do të mbesin të paqarta. Unë dua t’i inkurajoj deputetët që kanë mandat të plotë që t’i adresohen Gjykatës Kushtetuese që, pasi të publikohen vendimet për çështjet që mbetën të pasqaruara edhe pas atij aktgjykimi, që t’i adresohen Gjykatës Kushtetuese me shpresën që mos të caktohet i njëjti gjyqtar raportues”, përfundoi Osmani.
Kosova nuk ka arritur të themelojë institucionet e reja, pavarësisht se zgjedhjet parlamentare janë mbajtur më 9 shkurt.
Gjykata Kushtetuese ka vendosur masë të përkohshme për mbajtjen e seancës konstituive, duke ua ndaluar deputetëve të marrin vendime apo të ndërmarrin veprime nga data 27 korrik deri më 8 gusht, kur do të shpallet aktgjykimi i plotë mbi ngërçin në Kuvend.
Deputetët, prej kur ka nisur seanca konstituive më 15 prill kanë dështuar plot 54 herë të zgjedhin trupat e legjislativit.
Procesi ka ngecur në zgjedhjen e kryetarit të Kuvendit, për të cilin LVV, në koalicion me Guxo dhe Alternativën, ka propozuar deputeten Albulena Haxhiu. Mirëpo, e njëjta, në gjashtë votime të hapura, nuk ka arritur të sigurojë 61 votat e nevojshme për t’u zgjedhur në këtë post, ndërkaq në 48 tentime nuk ka pasur kuorum për vendimmarrje për formimin e komisionit verifikues për votim të fshehtë të kryeparlamentarit.
