Pas ditëve me reshje të forta shiu, në Gaza shumë tenda nuk ekzistojnë më. Baballarë dhe fëmijë gërmojnë në baltë në qytetet Deir el Balah dhe Khan Yunis, duke u përpjekur të lirojnë çadrat e bllokuara në të dhe të rindërtojnë një strehë të re, ndërsa pak çfarë kishin është shkatërruar. Për gati dy milionë palestinezë të zhvendosur, që i kanë mbijetuar mbi dy viteve luftë dhe zhvendosjes së vazhdueshme mes veriut dhe jugut të enklavës, dimri është një katastrofë e re.
Organizatat humanitare kanë shpërndarë mbi 3 mijë e 600 tenda, 129 mijë mushama dhe 87 mijë batanije që nga fillimi i muajit, por kjo është ende vetëm një pikë uji në detin e nevojave, që mbulon me vështirësi vetëm 10% të tyre, thotë Amjad Al-Shawa, përgjegjës i rrjetit të OJQ-ve në Rripin e Gazës. Për të përballuar të ftohtin duhen strehë si shtëpi ose ndërtesa të lëvizshme, të cilat deri tani nuk kanë mbërritur.
Shkatërrimi është i tillë sa që “vetë mbijetesa e Gazës është në rrezik”, paralajmëron UNCTAD, agjencia e OKB-së që mbështet vendet në zhvillim, në një raport të publikuar dje, siç shkruan La Repubblica.
“Lufta ka gërryer të gjithë shtyllat e mbijetesës” njerëzore, nga shkollat te furrat e bukës e spitalet, duke “zhytur territorin palestinez në një humnerë të krijuar nga njeriu”. Përfundimet e OKB-së janë dramatike: “Duke parë shkatërrimin e pandalshëm dhe sistematik që ka pësuar, ka dyshime serioze mbi aftësinë e Gazës për t’u rindërtuar si hapësirë jetike dhe si shoqëri”.
Rindërtimi do të kushtojë të paktën 70 miliardë, vlerësojnë Kombet e Bashkuara, por ekonomia e Rripit ka pësuar dëme të tilla sa që do të duhen “disa dekada para se Gaza të rikuperojë cilësinë e jetës që kishte para tetorit 2023”. Mes viteve 2023 dhe 2024, ekonomia e Rripit u tkurr me 87%, ndërsa “dhuna, zgjerimi i përshpejtuar i vendbanimeve dhe kufizimet e lëvizjes së punëtorëve” kanë “shkatërruar ekonominë” në Bregun Perëndimor. PBB-ja palestineze është kthyer në nivelin e “2010-s, ndërsa ajo për frymë në atë të 2003-it”.
Një panoramë e zymtë, e shoqëruar me vështirësitë politike për të avancuar fazën e dytë të planit të Trump-it, që parashikon çarmatosjen e Hamasit dhe tërheqjen graduale të ushtrisë izraelite. Forca ndërkombëtare e stabilizimit që duhet të shoqërojë këtë proces ende nuk po merr formë, sepse edhe vendet e gatshme të marrin pjesë, si Azerbajxhani, kanë sqaruar se nuk do të dërgojnë ushtarë nëse mandati është të luftojnë kundër Hamasit. Egjipti, që duhej të organizonte një konferencë për rindërtimin në nëntor, e ka shtyrë pa afat.
Dje në Kajro u takuan krerët e inteligjencës turke dhe egjiptiane dhe kryeministri i Katarit (vendet ndërmjetësuese) por diskutimi, sipas burimeve të Ankarasë, u përqendrua tek shkeljet e armëpushimit nga Izraeli, ku të vrarët në Gaza që nga fillimi i armëpushimit janë mbi 300.
Edhe nga vetë amerikanët nuk vijnë sinjale inkurajuese. Sipas New York Times, administrata Trump po shtyn për ndërtimin e strehëve të përkohshme në zonën e verdhë të pushtuar nga Izraeli, tashmë me emrin “Komunitete Alternative të Sigurta”, ku palestinezët duhet të transferohen duke lënë zonën e kontrolluar nga Hamasi, të joshur nga perspektiva e sigurisë më të madhe dhe strehimit më pak të pasigurt. Por në afat të gjatë kjo mund të nënkuptojë një Gaza të ndarë në dy, me Lindjen të pushtuar nga Izraeli.
