Shifra alarmante për përdorimin e duhanit, cigareve elektronike dhe pijeve alkoolike te të rinjtë. Të dhënat nga anketimi i kryer me mbi 2 mijë nxënës nga 96 shkolla të mesme, tregojnë një rritje shqetësuese të përdorimit të cigareve elektronike. Vetëm gjatë vitit 2024, rreth 30 për qind e të rinjve kanë përdorur këtë lloj cigareje.
“Një e treta e të rinjve kanë provuar cigare tradicionale, një e katërta kanë nisur në muajt e fundit, dallimi është se djemtë fillojnë më herët nga vajzat në pirjen e duhanit. Trendi i përdorimit të cigareve gradualisht ulet….në lidhje me moshën mund të vërejmë se provimi i cigares për herë të parë ka nisur shumë herët në moshën 9 vjeçare madje edhe më herët, por në përqindje përdorimi nis nga 14-15 vjeç,” deklaroi Sanja Prosheva, kordinatore e projektit.
Rreth 4 mijë persona në vend humbin jetën çdo vit si pasojë e pirjes së duhanit dhe përdorimit të produkteve të duhanit. Sipas të dhënave të Organizatës Botërore të Shëndetësisë, 40 për qind e të rinjve të moshës 14-vjeçare janë përdorues të duhanit. Ministrja e Arsimit, Vesna Janevska, theksoi se megjithëse në vend ekzistojnë mekanizma parandalues për përdorimin e duhanit, ato nuk janë të mjaftueshme dhe kërkojnë ndryshime dhe plotësime për të qenë më efektive.
“Edhe pse në procesin arsimor në Maqedoni shumë më herët ekziston mekanizëm parandalues, raporti i fundit i projektit Evropian për hulumtim në shkolla për përdorimin e substancave psikotrope tregon se duhet patjetër të ndryshohet dhe të plotësohet pasi ndryshohen edhe trendët e sjelljes së të rinjve. Nuk kemi rezultate të favorshme dhe pse atë që e pash në raport kemi trend të zvogëluar në përdorimin e duhanit p.sh do citoj se në vitin 2008, 44 për qind e të anketuarve kanë përdorur duhan, ndërsa në vitin 2024 përqindja është 33,” tha Vesna Janevska, ministre e Arsimit dhe Shkencës.
Projekti Evropian ESPAD 2024 nxori gjithashtu në pah se vitet e fundit është shënuar rritje edhe e përdorimit të alkoolit te të rinjtë. Sipas të dhënave, në vitin 2024, 63 për qind e të rinjve kanë konsumuar alkool të paktën një herë, 37 për qind kanë pirë alkool në muajt e fundit, ndërsa 6.7 për qind e të rinjve në moshën 13-vjeçare kanë provuar alkoolin. /alsat.mk
