Është një nder i madh të flas sot për një nga temat më të rëndësishme për çdo shtet modern dhe demokratik, partneritetin midis Qeverisë dhe shoqërisë civile. Asnjë qeveri, sado e fortë të jetë, nuk mund të sjellë ndryshime e vetme. Dhe asnjë shoqëri civile, sado e zhvilluar të jetë, nuk mund ta përmbushë rolin e saj pa institucione të hapura, transparente dhe të gatshme për dialog. Pikërisht për këtë sot mund të themi me krenari se Maqedonia po ndërton një model bashkëpunimi të pjekur, të strukturuar dhe të përgjegjshëm.
Më 8 korrik të këtij viti, në mbledhjen e 90-të të Qeverisë, miratuam Strategjinë për bashkëpunim dhe zhvillim të shoqërisë civile me një Plan Veprimi 2025–2028. Ky nuk është një dokument i shkruar në një kabinet, por është një kornizë strategjike e krijuar përmes një procesi transparent dhe pjesëmarrës. Në përgatitjen e saj morën pjesë në mënyrë aktive përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile; u zhvilluan konsultime përmes ENER-it, u mbajtën dy debate publike dhe Këshilli për bashkëpunim me shoqërinë civile dha një mendim pozitiv, duke konfirmuar drejtimin tonë të përbashkët.
Vizioni është i qartë: një sektor i shoqërisë civile i fortë, i pavarur, profesional dhe i qëndrueshëm që është një partner i vërtetë në krijimin dhe zbatimin e politikave shtetërore. Një sektor që forcon demokracinë, mbron të drejtat e qytetarëve, monitoron punën e institucioneve dhe ndihmon në mbylljen e hendekut midis institucioneve dhe popullit.
Strategjia bazohet në tre parime kryesore. Së pari, përfshirja dhe planifikimi pjesëmarrës, sepse politikat duhet të ndërtohen me ata që punojnë në terren çdo ditë. Së dyti, siguria dhe llogaridhënia, sepse sektori i shoqërisë civile duhet të ketë një kuadër ligjor të qëndrueshëm dhe rregulla të qarta loje dhe së treti, hapja dhe transparenca, sepse vetëm një shtet i hapur mund të krijojë besim dhe barazi para ligjit.
Strategjia bazohet në tre parime udhëzuese. Së pari, përfshirja dhe planifikimi pjesëmarrës, sepse politikat duhet të ndërtohen me ata që punojnë në terren çdo ditë. Së dyti, siguria dhe llogaridhënia, sepse sektori i shoqërisë civile duhet të ketë një kuadër ligjor të qëndrueshëm dhe rregulla të qarta loje, dhe së treti, hapja dhe transparenca, sepse vetëm një shtet i hapur mund të krijojë besim dhe barazi para ligjit.
Miratimi i kësaj strategjie do të thotë një kuadër ligjor më i mirë, mekanizma më të mëdhenj pjesëmarrjeje, qëndrueshmëri më të lartë financiare dhe standarde më të forta demokratike. Ne gjithashtu parashikojmë krijimin e një fondi garancie, një instrument i ri që do t’u mundësojë organizatave të shoqërisë civile të sigurojnë më lehtë bashkëfinancim për fonde evropiane dhe ndërkombëtare si IPA, Horizon Europe, InvestEU, Digital Europe dhe të tjera. Me këtë, ne po hapim rrugën për projekte më të shumta, më serioze dhe me cilësi më të lartë.
Veçanërisht e rëndësishme është edhe ringjallja e Këshillit për bashkëpunim midis Qeverisë dhe shoqërisë civile. Pas konsultimeve të gjera, ne e optimizuam përbërjen e tij, futëm zëvendësues për më shumë efikasitet dhe forcuam detyrimin për transparencë. Me mbledhjen konstitutive më 7 prill e ndërpremë bojkotin trevjeçar dhe sot Këshilli funksionon në mënyrë aktive, deri më tani janë mbajtur pesë mbledhje, dhe të gjitha materialet dhe procesverbalet janë publikuar. Këshilli tashmë ka nominuar 13 përfaqësues të sektorit civil në organe këshilluese dhe punuese të Qeverisë, që përbën një ndikim real dhe substancial të sektorit në përgatitjen e politikave.
Paralelisht, po punojmë për një Ligj të ri për Shoqatat dhe Fondacionet, modern, evropian, funksional, i krijuar në partneritet me sektorin. Grupi i punës i udhëhequr nga Ministria e Drejtësisë ka mbajtur disa takime dhe qëllimi ynë është që teksti të publikohet në ENER dhe t’i dorëzohet Komisionit të Venecias deri në fund të vitit. Ky nuk është një ligj i Qeverisë, ky është një ligj që po e krijojmë së bashku me ju.
Organizatat e shoqërisë civile tashmë po marrin pjesë në përgatitjen e Programit të punës së Qeverisë për vitin 2026. Më 15 gusht, ne lëshuam një thirrje publike, në përputhje me Kodin e Praktikave të mira, dhe mbërritën 22 iniciativa nga organizatat. Me ndryshimet në Rregulloren e Punës, ne e zgjatëm periudhën e konsultimit publik nga 20 në 30 ditë sepse politikat reale kërkojnë kohë, debat, dialog dhe argumente.
Të nderuar të pranishëm,
Ky nuk është vetëm një proces administrativ. Ky është një ndryshim në kulturën politike. Ky është mesazh se shteti më në fund po i trajton organizatat e shoqërisë civile si partnerë të barabartë, si faktorë që sjellin zhvillim, stabilitet dhe kontroll, dhe jo si të huaj në proceset politike.
Ju uroj ditë të mbarë dhe ju faleminderit për praninë tuaj.
