Gazetat Il Giorno dhe La Repubbica raportuan sot se kryesisht fanatikët e armëve të ekstremit të djathtë dyshohet se u larguan nga Italia, duke u paguar “shuma të mëdha” parash ushtarëve serbë për të marrë pjesë në rrethimin e Sarajevës dhe për të qëlluar civilët në kryeqytetin boshnjak “për qejf” gjatë luftës.
Një hetim është duke u zhvilluar në Milano për të identifikuar këta “turistë lufte”, apo edhe si “Safari Sarajeva”.
Çështja, të cilën Il Giornale e kishte raportuar tashmë në korrik, u hap nga prokurori Alessandro Gobis me akuzat për vrasje me paramendim të karakterizuar nga mizori dhe motive të turpshme.
Akuzat po ngrihen aktualisht kundër individëve të panjohur, bazuar në një padi të paraqitur nga gazetari dhe shkrimtari Ezio Gavacceni, me ndihmën e dy avokatëve dhe ish-gjyqtarit Guido Salvini.
“Snajperi” i fundjavës
Sipas dëshmive të mbledhura nga e gjithë Italia veriore, “snajperët” u mblodhën në Trieste dhe më pas u zhvendosën në kodrat përreth Sarajevës, ku mund të qëllonin popullsinë e qytetit të rrethuar pasi të paguanin milicitë serbe boshnjake të Radovan Karaxhiçit.
Dosja e çështjes përmban gjithashtu një raport mbi këta “të huaj të pasur të përfshirë në aktivitete çnjerëzore”, i cili iu dërgua Prokurorisë së Milanos nga ish-kryetarja e bashkisë së Sarajevës, Benjamina Kariç.
Për momentin, dosjet e hetimit përfshijnë vetëm dokumentet e paraqitura nga autori i ankesës, të datës 28 janar, dhe në javët në vijim, prokurori Alessandro Gobis, përgjegjës për njësinë e operacioneve speciale të karabinierëve, duhet të hetojë, ndoshta duke marrë në pyetje individët e treguar nga autori.
Për momentin, shpjegon autori, “ky është vetëm informacion”, por me sa duket ka pasur edhe një “tarifë” për këto vrasje : “fëmijët kushtojnë më shumë se burrat (mundësisht me uniformë dhe të armatosur), gratë dhe së fundmi të moshuarit, të cilët mund të vriteshin falas”.
Autori i referohet gjithashtu dokumentarit të vitit 2022 “Sarajevo Safari” dhe sqaron se “regjisori Miran Zupanic na dha kodet për të hyrë në shfaqjen e kufizuar të filmit në faqen e internetit të Al Jazeera dhe unë mund t’ia jap ato gjyqtarit që i kërkon.” Filmi përfshin gjithashtu një dëshmitar “të paemërtuar”.
“Disa burime flasin për amerikanë, kanadezë dhe rusë, por edhe italianë, të cilët ishin të gatshëm të paguanin për të luajtur luftë .” Klientët, tha ish-boshnjaku 007, ishin “sigurisht njerëz shumë të pasur që mund të përballonin një sfidë kaq të mbushur me adrenalinë”.
Duke pasur parasysh mënyrën se si “ishte organizuar gjithçka, inteligjenca boshnjake besonte se shërbimi serb i sigurimit shtetëror ishte pas gjithë kësaj”. Dhe me infrastrukturën e ish-linjës ajrore serbe çarter dhe turistike Aviogenex,
Jovica Stanisiç, “i dënuar për krime lufte nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për ish-Jugosllavinë, luajti një rol kyç në këtë shërbim”. Sipas padisë, midis këtyre turistëve snajperë kishte edhe entuziastë të gjuetisë dhe armëve . Mbulesa e gjuetisë shërbente për të çuar grupet në destinacionin e tyre në Beograd pa dyshime.”
Sipas një fragmenti nga dëshmia e John Jordan, një ish-zjarrfikës amerikan që shërbeu vullnetarisht brenda qytetit të rrethuar të Sarajevës në vitet 1990, para Tribunalit Ndërkombëtar Penal në Hagë në gjyqin e komandantit të ushtrisë serbe të Bosnjës Ratko Mlladiç, “në më shumë se një rast, pashë njerëz që nuk më dukeshin si vendas për shkak të veshjeve të tyre, armëve që mbanin, mënyrës se si trajtoheshin, trajtoheshin dhe madje udhëhiqeshin nga vendasit. E pashë këtë në Sarajevë në shumë raste.”
Fragmente nga kjo dëshmi e vitit 2007 – e cila i referohet konkretisht të ashtuquajturve “qitës turistë”, të cilët Prokuroria Publike e Milanos do të fillojë gjithashtu të hetojë – janë përfshirë gjithashtu në ankesën e autorit Gavacceni drejtuar prokurorëve të Milanos.
“Ishte qartë e qartë”, vazhdon dëshmia e 18 viteve më parë, “se personi që po udhëhiqej nga burra që e njihnin mirë terrenin nuk ishte aspak i njohur me terrenin, dhe rrobat dhe armët që mbante më bënin të besoja se ata ishin qitës turistë”.
Dhe përsëri:
“Kur një djalë shfaqet me një armë që duket më e përshtatshme për gjueti derrash të egër në Pyllin e Zi sesa për luftime urbane në Ballkan… Kur e sheh duke e mbajtur atë dhe kupton se është fillestar…”.
