Arsimi dhe shkenca këtë vit morën buxhetin më të madh të të gjitha kohërave. Me 620 milionë euro, pothuajse 100 milionë më shumë se vitin e kaluar, po përforcohen shtyllat themelore që përcaktojnë cilësinë e procesit edukativo-arsimor dhe stimulojnë aktivitetin e veprimtarisë kërkimor shkencor. Brenda një kohe të shkurtër janë bërë ndryshime të mëdha, shumica e të cilave janë mirëpritur nga opinioni. Ekzistojnë edhe kritika dhe ato i pranojmë si sugjerime me qëllime të mira dhe inkurajim për të ripërcaktuar dhe optimizuar zgjidhje të caktuara.
Këtë e theksoi ministrja e Arsimit dhe Shkencës, Prof. Dr. Vesna Janevska në takimin e sotëm të 16-të të Grupit Punues Sektorial për Arsim, Punësim dhe politikë Sociale, në të cilin morën pjesë përfaqësues të Ministrive resore dhe institucioneve të tjera qeveritare, Delegacionit të Bashkimit Evropian, Zyrës së UNICEF-it dhe disa organizatave joqeveritare.Tema e diskutimit ishin aktivitetet e realizuara gjatë disa muajve të fundit dhe inkurajimi i nismave të reja të përbashkëta në periudhën e ardhshme.
„ Siguruam më shumë para për të gjithë zërat, përfshirë infrastrukturën. Aktualisht po ndërtojmë 7 objekte të reja shkollore, duke renovuar 20 ekzistuese.Ndërtohen 4 salla të reja sportive dhe po rikonstruohen dy konvikte të studentëve.Vlera e këtyre investimeve aktive është 32 milionë euro”, tha Janevska, duke theksuar se janë formuar edhe dy qendra të reja rajonale për arsim dhe trajnim profesional. Tani janë shtatë gjithsej dhe të gjitha do të jenë të pajisura në mënyrë moderne përmes programeve dhe fondeve të BE-së.
Cilësia e mësimdhënies në shkollat fillore dhe të mesme po përmirësohet gjithashtu nëpërmjet zhvillimit me faza të programeve mësimore dhe teksteve të reja shkollore, dhe nga shtatori nxënësit do të kenë tekste shkollore në gjuhë të huaja, të cilat kanë munguar prej 6 vitesh.
Në kontekstin e mësimdhënies më cilësore, ekziston iniciativë qeveritare për të futur punën me një turn në të gjitha shkollat. 150 shkolla e kanë pranuar tashmë këtë koncept dhe procesi do të përshpejtohet përmes optimizimit të rrjetit shkollor, i cili parashikon lidhjen e nxënësve nga shkollat rajonale me nxënësit nga shkollat qendrore.
Për optimizim të plotë, kërkohet ndërtimi i rreth 300 klasave dhe 70 nyjeve sanitare, me vlerë totale prej mbi 8 milionë euro, dhe mbështetja nga organizatat ndërkombëtare partnere do të jetë me rëndësi të veçantë.
Janevska rikujtoi se punonjësit e shkollave morën rritje të pagave, në tetor 2024 dhe në mars 2025, gjithsej mbi 12%. Pagat e profesorëve të universitetit nga janari i këtij viti janë rritur për 14%, ndërsa të kuadrit administrativ për 8%.
Ministria shpalli konkurse për ndarjen e 5.5 milionë eurove për institucionet e arsimit të lartë dhe ASHAM -it për përmirësimin e infrastrukturës kërkimore – shkencore dhe realizimin e projekteve inovative.
Ministrja theksoi se po punohet në mënyrë intensive për përforcimin e regullativës ligjore dhe se deri më tani gjatë mandatit të saj janë miratuar 5 zgjidhje të reja ligjore, ndërsa disa janë ndryshuar me qëllim të sigurimit të më shumë të drejta dhe mundësive për të interesuarit. Po përgatiten dhe ligje të reja për arsimin e lartë dhe veprimtaritë kërkimore – shkencore.
Bashkëpunimi i mirë midis MASH-it dhe organizatave rinore, rezultoi në avancimin e standardit të të rinjve, veçanërisht të standardit të studentëve. Në muajt e fundit, janë siguruar mjete për të siguruar për transport publik falas në kryeqytet, është zgjeruar fushëveprimi i masës të racioni të subvencionuar të studentëve, janë lehtësuar kriteret për përdorimin e bursave të caktuara dhe janë digjiitalizuar procedurat për realizimin e të gjitha të drejtave të studentëve dhe të nxënësve nën juridiksionin e Ministrisë.
„Premtuam kontrolle intensive mbi funksionimin e institucioneve të arsimit të lartë dhe shkencore. Rezultati është 13 institute shkencore private dhe shkolla profesionale të mbyllura, pjesërisht për shkak të mosaktivitetit, pjesërisht për shkak të zbatimit jokonsistent dhe respektimit të rregulloreve ligjore”, tha Janevska, duke shtuar se arsimi po merr drejtim të mirë dhe cilësia e rënë në mënyrë drastike po rritet, për shkak të neglizhencës në të kaluarën.
