Financat publike janë stabile dhe likuide. Buxheti zbatohet sipas planit dhe detyrimet janë të servisuara rregullisht. Deficiti në vitin 2024 është më i ulët se sa ishte parashikuar, ndërsa niveli i borxhit publik në fund të vitit 2024 është më i ulët se projektimi. Procesi i pagesës së euroobligacionit të vitit 2018 ka përfunduar me sukses dhe po punohet për një sërë reformash që lidhen me axhendën e BE-së.
Kjo u theksua nga ministrja e Financave Gordana Dimitrieska-Koçoska, në takim me gazetarët, së bashku me drejtoreshën e Drejtorisë së të Hyrave Publike, Elena Petrova, drejtorin e Drejtorisë Doganore, Boban Nikollovski, drejtorin e Drejtorisë së Policisë Financiare, Sllobodan Ivanovski, drejtorin e Drejtorisë së Zbulimit Financiar, Kujtim Ibishi, drejtoreshën e Byrosë së Prokurimeve Publike, Mare Bogeva, si dhe drejtorin e Drejtorisë së Çështjeve Pronësore dhe Juridike, Zoran Kërstanoski, ku i prezantuan aktivitetet e realizuara dhe ato në të cilat po punohet.
Ministrja theksoi se rezultatet e arritura rezultojnë nga puna e përkushtuar e të gjitha këtyre institucioneve.
“Në vitin 2024 në buxhet janë inkasuar 10.3% më shumë të hyra krahasuar me vitin paraprak dhe realizimi i të hyrave vetanake të buxhetit nga tatimet dhe akcizat ishte 100.19%. Rritje kjo që nuk bazohet në rritjen e çmimeve, sepse inflacioni është stabilizuar, por kjo ka rezultuar në angazhimin e këtyre institucioneve për inkasimin e të hyrave në përputhje me aktet ligjore.
Do të isha modeste nëse do të thoja se nuk jam e kënaqur me rezultatet, por duhet të përpiqemi gjithmonë për më mirë dhe ky është fokusi ynë këtë vit dhe në periudhën në vijim. “Ne do të fokusohemi në një luftë serioze kundër ekonomisë gri, burimit të të hyrave që duhet t’i inkasojë shteti”, nënvizoi
Drejtoresha e Drejtorisë së të Hyrave Publike shtoi se në vitin 2024, DHP-ja ka arritur rritje të inkasimit të tatimeve dhe kontributeve sociale për 33.195 milionë denarë, që është rritje prej 15% krahasuar me vitin 2023.
“Kjo diferencë pozitive u krijua veçanërisht në gjysmën e dytë të vitit (58% e diferencës së përgjithshme), që tregon rritje të disiplinës tatimore”. Inkasimi më i mirë i të hyrave është edhe për shkak të koordinimit dhe kontrollit më të mirë të proceseve të brendshme në DHP.
Në vitin 2024, të hyrat nga tatimet janë inkasuar nga shitja publike e tundshmërive dhe patundshmërive të debitorëve, duke përfshirë: gjashtë automjete udhëtimi, gjashtë automjete transporti, një motoçikletë, një makineri, katër apartamente, një shtëpi fundjave, tre ara dhe një tokë.
Gjithashtu, DHP-ja miratoi 525 aktvendime për detyrimin e themeluesve dhe drejtuesve si garantues tatimorë për borxhin e papaguar të kompanive debitore. Borxhet e papaguara të kompanive u zvogëluan nëpërmjet inkasimit të garantueve tatimorë prej 147 milionë denarëve, theksoi drejtoresha, duke shtuar se deri në muajin nëntor të vitit 2024 janë kryer 3352 kontrolle tatimore, prej të cilave 40% kanë treguar parregullsi. Gjithashtu, siç është paralajmëruar, nga konstatimet e inspektimit janë inkasuar 968.3 milionë denarë të hyra tatimore, që paraqet rritje prej 47% krahasuar me vitin 2023.
Drejtori i Drejtorisë Doganore, Boban Nikollovski, theksoi se Drejtoria Doganore në gjysmën e dytë të vitit 2024 ka realizuar të hyra prej mbi një miliard euro. Gjithashtu, ai shtoi se të hyrat doganore shënojnë rritje për 13.8%, akcizat për 8.9%, ndërsa tatami mbi automjetet motorike për 20%. Numri i rasteve të konfiskimeve në lidhje me kundërvajtjet dhe veprat e kryera penale është rritur për më shumë se 100% në raport me periudhën e njëjtë të vitit 2023. Në PTHP gjatë gjithë vitit 2024 janë parashtruar gjithsej 89 raportime penale, me ç’rast vetëm në gjysmën e dytë të vitit janë parashtruar 69 raportime penale kundër 37 personave juridikë dhe 101 kundër personave fizikë. Janë parashtruar edhe 766 raportime kundërvajtëse, theksoi drejtori i Drejtorisë Doganore, Boban Nikollovski.
Drejtori i Drejtorisë së Policisë Financiare, Sllobodan Ivanovski, theksoi se gjatë vitit 2024 në prokuroritë publike kompetente janë parashtruar gjithsej 34 raportime për dëmtimin e buxhetit, se në këtë drejtori kanë arritur mbi 100 raportime nga qytetarët dhe institucionet, si dhe janë hapur disa lëndë me iniciativën e tyre, si dhe po veprohet sipas shumë urdhëresave të prokurorive. Gjithashtu, u kumtua se dy iniciativa i janë dorëzuar Drejtorisë së Policisë Financiare nga prokuroritë për të vepruar sipas ligjit të ri, respektivisht Ligjit të Konfiskimit të Pronave në Procedurë Civile.
Drejtori i Drejtorisë së Zbulimit Financiar, Kujtim Ibishi, i bëri të ditura aktivitetet që janë realizuar nga drejtoria apo që janë të koordinuara prej saj. Ai potencoi se është përgatitur Raporti i vlerësimit nacional të rreziqeve nga pastrimi i parave dhe financimi i terrorizmit, gjithashtu se është miratuar Vlerësimi i rrezikut nga pastrimi i parave dhe financimi i terrorizmit për personat juridikë, si dhe se është miratuar Ligji për Ndryshimin e Ligjit të Parandalimit të Pastrimit të Parave dhe Financimit të Terrorizmit, duke arritur harmonizim të plotë me rregullativën e BE-së. Ai theksoi gjithashtu se është përditësuar lista e indikatorëve për identifikimin e transaksioneve të dyshimta nga kazinotë, si dhe analiza strategjike e raporteve të dorëzuara nga noterët.
Drejtoresha e Byrosë së Prokurimeve Publik, Mare Bogeva-Micovska, theksoi disa aktivitete të ndërmarra dhe paralajmëroi disa risi që kanë për qëllim efikasitetin më të madh të sistemit të prokurimeve publike.
Përveç kësaj theksoi se nga viti 2025, përqindja e shfrytëzimit të ankandeve elektronike në procedurat e prokurimit publik do të ulet në 40%, po bëhen ndryshime në fushën e verifikimit administrativ dhe në të ardhmen do të punohet për Projektin lidhur me automatizimin e dokumentacionit të tenderit dhe ofertës financiare në format të standardizuar.
Drejtori Kërstanoski bëri të ditur se për 4 muaj, si rezultat i qasjes së re në punën e drejtorisë, janë zgjidhur mbi 3.500 lëndë të privatizimit, proces ky i cili, siç tha ai, pothuajse në muajin korrik të vitit 2024 kishte ngecur në tërësi. Ai gjithashtu informoi se njësitë e drejtorisë në Manastir, Prilep, Tetovë, Kërçovë, Gostivar dhe Ohër kanë proceduar mbi rreth 3500 propozime për eksproprijimin, që kanë të bëjnë me ndërtimin e autostradave në korridoret 8 dhe 10d dhe autostradës Kërçovë-Ohër.
